به طور کلی فعل زیانبار، یعنی رفتاری که بر خلاف قانون موجب ایراد خسارت به دیگران شده است، موجب مسئولیت فاعل خواهد بود. این فعل می تواند به صورت مثبت و یا منفی باشد. یعنی همانگونه که ممکن است فردی با انجام یک فعل خاص موجب زیان برای دیگران گردد، این امکان وجود دارد که فرد با ترک فعل و انجام ندادن رفتاری که بر اساس قانون و یا قرارداد متعهد به انجام ان بوده است نیز مسئولیت حقوقی داشته باشد. ماده 295 قانون مجازات اسلامی در این زمینه مقرر می دارد: «هرگاه کسی فعلی که انجام آن را برعهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته است، ترک کند و به سبب آن، جنایتی واقع شود، چنانچه توانایی انجام آن فعل را داشته است جنایت حاصل به او مستند میشود و حسب مورد عمدی، شبه‌عمدی، یا خطای محض است، مانند این که مادر یا دایه‌ای که شیر دادن را برعهده گرفته است، کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.»
همچنانکه در متن ماده نیز تصریح شده است پزشک و پرستار نیز ممکن است بواسطه ترک فعل و انجام ندادن وظایف قانونی و یا تکالیفی که بر مبنای قرارداد بر عهده گرفته اند دارای مسئولیت باشند. بنابراین با لحاظ کردن موارد ذکر شده از منظر انجام فعل و یا ترک فعل، مسئولیت پزشکان مطلق است.
3) مسئولیت صنفی پزشکان: پزشکان نیز مانند سایر مشاغل دارای هویتی صنفی هستند که برای حفظ و حمایت از این هویت «سازمان نظام پزشکی» ایجاد شده است. در آیین نامه ها و نظام نامه های مربوط به نظام پزشکی کلیه ضوابط و الزامات مربوط به صنف پزشکان مانند شرایط اشتغال به پزشکی در ایران و یا تعرفه های پزشکان به تفصیل مشخص شده است. نادیده گرفتن این ضوابط نیز مسئولیت صنفی پزشک را به دنبال خواهد داشت.